De bouwsector staat verre van stil. Wie heeft er een beter zicht op deze continue bewegingen dan de architect? Architect Egide Meertens levert wekelijks inspirerende projecten af en steekt ook dagelijks zijn voelsprieten uit. Als vaste blogger werpt hij zijn blik op de innovatieve wereld van bouwen & wonen. In deze eerste blog bekijkt hij hoe we bewust en innovatief kunnen omgaan met onze beperkte oppervlakte.
Recent is er veel te doen rond het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen, dat in de volksmond werd omgedoopt tot het begrip ‘betonstop’. Vanaf 2025 zouden we nog slechts drie hectare vrije ruimte per dag mogen aansnijden in plaats van de huidige zes. In 2040 is het dan gedaan met bouwen in open ruimte. Hoewel er hierover nog veel onduidelijkheid heerst, is de uitdaging duidelijk: we moeten meer doen met minder ruimte. Dat besef groeit ook bij bouwers en ontwikkelaars. “Nieuw bouwen” staat dus stilaan gelijk aan “kleiner wonen”.
Meer met minder
De stelling “meer doen met minder ruimte” wil een antwoord bieden op de totale versnippering. De idee om ruimte te delen in plaats van deze op te splitsen, vindt hier zijn oorsprong.
Binnen de bestaande ruimtelijke context geeft de functionele verwevenheid de mogelijkheid om betekenisvolle plekken te creëren, op te waarderen of te herontdekken. Op microschaal kan de ontwerper dit idee vertalen naar vormgeving door gericht na te denken over ruimtelijkheid in plaats van ruimte en dit kracht bij te zetten door een integratie van de context: het stedelijk of natuurlijke landschap in de vorm van beschikbare, maar vaak genegeerde “open ruimte” en “restruimte”.
Gevoel & beleving
Een gebouw moet niet groot zijn om “groots” te zijn. Ruimtelijke kwaliteit krijg je door
- op een subtiele manier gebruik te maken van alle drie dimensies
- een integratie van een boeiend spel van invallend licht en zichtlijnen
- het op punt stellen van een doordachte organisatie
- de creatie van sobere, eenvoudige ruimtes met een hoge belevingswaarde.
De relatie tot de omgeving speelt hierin ook een versterkende rol. Het doortrekken van het landschap in de woning – zowel natuurlijk als stedelijk – maakt het ervaren van de ruimtelijkheid van de woning en zijn omgeving des te groter.
Project in de kijker: perceelsruimte benut
Als voorbeeld nemen we deze woning in Bocholt, een concept dat zowel vormelijk als stedenbouwkundig zich sterk weet te profileren.
De woning ligt op een perceel van ongeveer 6 are binnen een typische Vlaamse verkaveling met zijdelingse perceelsgrenzen van 3 meter. Deze zijdelingse zones blijven doorgaans ongebruikt. Het architectonische ontwerp speelde hierop in door op een creatieve manier woning en perceelgrens met elkaar te verbinden.
De woning doorlopen:
- Drie uitsnijdingen in de rechthoekige vorm trekken zenitaal licht tot in het hart van de vrij gesloten bovenverdieping.
- Open- en geslotenheid tekenen heel sterk het symmetrisch grondplan van de woning.
- De ruwe handvormbaksteen brengt vormelijke eenheid.
- In de ommuring wordt de gevelsteen aan de buitenzijde gecombineerd met een plankenbekisting aan de binnenzijde.
- De aftekening van de houtnerven in het beton zorgen voor een tactiele aaibaarheid.
- De omarmende muur wekt de indruk van een versterkte burcht midden in de verkaveling.
- Patio’s scheppen bepaalde sferen, gaande van intimiteit tot openheid, in de slaapkamers en bureauruimtes op de verdieping.
Durf ruim(telijk)er te denken
Hoewel we ons in onze architectuurpraktijk in de eerste plaats richten op “wonen” in de ruime zin van de betekenis, gaan we volop de uitdaging aan om de idee van het optimaal benutten van ruimte te verenigen met een kwalitatieve woonbeleving door onderzoekend te ontwerpen.
Durf ruimer te denken en af te stappen van traditionele indelingen. Het kan geen kwaad om ruimtes in elkaar te laten overvloeien, zowel horizontaal als verticaal, als dit naar beleving en functionaliteit een meerwaarde betekent. Architectuur is een gevoel dat moet worden beleefd.
Inspirerend Japan
Tot slot willen we nog even verwijzen naar het land van de rijzende zon. Afgelopen maand maakten we een architectuurreis naar Japan, waar men op het gebied van verdichting en leven op beperkte oppervlaktes erg mooie en duurzame projecten realiseert. Een nadere kijk op de Japanse architectuur en stedenbouw toont aan dat “meer doen met minder ruimte” werkelijk een verrijking kan zijn.
Op de Vlaamse Renovatiedag 27 mei 2018 van 13 tot 18 uur stelt Egide Meertens zijn architectuurpraktijk open voor het grote publiek. Op een beperkte oppervlakte en binnen een gesloten bebouwing wordn functies zoals wonen, kangoeroewonen, kantoor en parkeren in een totaalproject geïntegreerd.
Locatie: Iers Kruisstraat 60, 3770 Riemst
Graag tot onze volgende blog!
